حسابهای کاربری یا User Account
با استفاده از این روش یک کامپیوتر را طوری پیکر بندی میکنیم که چند کاربر در شیفتهای مختلف کاری ، با یک سیستم عامل بدون اینکه در کار هم خللی ایجاد کنند به طور جداگانه کار کنند ، درست مانند اینکه هر کدام با یک کامپیوتر جداگانه کار میکنند.
برای پیکر بندی چنین حالتی در سیستم عامل ویندوز ، ابتدا باید برای هر کاربر یک حساب کاربری (User account) بسازیم . پس از ساخت حساب کاربری برای هر کاربر ، آنها میتوانند در زمان بالا آمدن ویندوز با استفاده از آن حساب کاربری (User account) وارد محیط شخصی خود در ویندوز شوند.
یک حساب کاربری یا User Account شامل دو قسمت زیر است :
نام کاربری یا User name : معمولا مطابق با نام کاربر انتخاب میشود .
کلمه عبور یا Password : کلمه ای است که برای جلوگیری از استفاده غیر مجاز از User account مشخص میشود . این کلمه کاملا سری است و فقط صاحب User account باید آن را بداند . این کلمه ممکن است یک عدد ، کلمه و یا ترکیب این دو باشد .
ساخت user account براي كاربران :
ويندوز xp داراي يك كنسول قدرتمند براي مديريت user account هاست , براي دسترسي به اين كنسول روي my computer راست كليك میکنیم و گزينه manage را انتخاب میکنیم و سپس از پنجره اي كه باز مي شود در panel سمت چپ Local users & group را انتخاب كرده و وارد قسمت user مي شويم .
حالا در panel سمت راست ليست تمام user account هاي موجود نشان داده ميشود .براي ساخت يك user account جديد از منوي action گزينه new user را انتخاب مي كنيم و پنجره مربوط به ساخت user جديد نمايش داده مي شود .
در اين صفحه مشخصات user name , full name , description و Password را وارد ميكنيم .
ازآنجايي كه password يك كاربر اهميت زيادي دارد و در صورت لورفتن آن كاربر غير مجاز مي تواند با آن وارد سيستم شود پس حفاظت آن مسئله مهمي است كه به وسيله چهار گزينه اي كه در پايين این صفحه قرار دارد انجام مي شود .
User must change password at next logon : در صورتی که این گزینه را فعال کنیم ،زمانی که کاربر یاuser براي اولين بار با اين user account وارد سیستم شد ، باید لمه عبور یاPassword را عوض كند (ممکن است کاربر علاقه داشته باشد کلمه عبورش را فقط خودش بداند ).
User cannot change password : به اين معني است كه اين اين كاربر به هيچ وجه نتواند password خود را عوض كند ( ممکن است از یک User account چند کاربر استفاده کنند. پس باید این گزینه را فعال کنیم تا کاربرانی که این User account استفاده میکنند نتوانند Password را عوض کنند و برای یکدیگر ایجاد مشکل کنند)
Password never expire : به اين معني است كه password اين كاربر هرگز باطل نشود ( کلمه عبور به دلایلی که بعدا توضیح داده خواهد شد ، پس از گذشت مدتی مشخص ( به طور پیش فرض 42 روز) باطل و غیر قابل استفاده میشود).
Account is disable : يعني اين account ساخته شده ولي كاربري نمي تواند با آن logon كند و فعلا غیر فعال باشد( ممکن است کاربر مورد نظر از چند روز آینده قصد استفاده از User account را داشته باشد ).
بعد از ساخته شدن user account مورد نظر، كاربر مي تواند با اين user name و password به سيستم logon كند .
پروفایل کاربران User profile :
همانطور که گفته شد سیستم عامل ویندوز XP برای هر کاربر یک محیط شخصی فراهم میکند و در این محیط تمامی تنظیمات مطابق با میل و نظر کاربر انجام میشود .
Profile یک کاربر ، شامل اطلاعات و تنظيمات شخصي يك كاربر مي باشد اين اطلاعات و تنظيمات شامل : my document folder , start menu favorites , Desktop, و... مي باشند .
به عنواع مثال زماني كه كاربر user1 به كامپيوتر logon مي كند ( Logon به معنی ورود به سیستم با استفاده از User account شخصی است ) میتواند تصوير desktop خود را تغيير دهد يا فايلهايي را در شاخه my document كپي كند و يا حتي icon چند برنامه را در desktop خود قرار دهد و... . تمامی این تنظیمات و تغییرات در Profile کاربر ذخیره میشود. زماني که این کاربر مجددا به كامپيوترlogon مي كند محتويات profile آن كاربر برايش اعمال می شود .
محل قرار گيري profile تمام كاربران در شاخه document &settings است .در اين شاخه براي هر كاربري كه در سيستم تعريف شده يك profile ( يك folder ) به نام آن كاربر ساخته شده كه تنظيمات و اطلاعات آن كاربر درون ذخيره شده .
پروفایل هایRoaming :
همانطور كه گفته شده اطلاعات وتنظيمات هر كاربر در profile آن كاربرد ذخيره ميشود حالا تصور كنيد از يك كامپيوتر 10 كاربر استفاده مي كنند پس براي هر كاربر يك profile در شاخه Document & Settings در درایوی که ویندوز نصب شده ، ذخیره شده است . از آنجایی که تمام کاربران فايلهاي خودشان را در شاخه My Document ذخیره میکنند و این شاخه هم یکی از اجزای Profile است ، حجم Profile کاربران به سرعت افزایش میابد و چون تمام Profileها در درایو ویندوز ذخیره شده اند ، فضای آزادی که در درایو سیستمی برای ویندوز مورد نیاز است ، با Profile ها اشغال میشود و كار سيستم دچار مشكل مي شود . به همين دليل بهتر است كه profile تمام كاربران به محل ديگري غير از درايو سيستمي انتقال پيدا كند ، اين محل مي تواند در يك كامپيوتر ديگر باشد.
سیستم عامل ویندوز XP امکان تنظیم Roaming User Profile (RUP) را به این منظور فراهم آورده است . به این صورت که در یک شبکه ، باید ابتدا کامپیوتری را برای این کار انتخاب کنیم تا تمام کاربران به جای اینکه Profileهایشان را در کامپیوتر خودشان ذخیره کنند ، در آن کامپیوتر قرار دهند. پس از انتخاب این کامپیوتر، باید شاخه ای روی آن بسازیم و آن را در شبکه به اشتراک بگذاریم (روش به اشتراک گذاری در درسهای بعد توضیح داده میشود) . سپس برای تمام User هایی که باید Profile هایشان در آن کامپیوتر و در آن شاخه ذخیره کنند ، تنظیم زیر را انجام دهیم :
در كنسول local user روي هر properties , user account ميگريم و وارد تب profile میشویم .
در پنجره ای که باز میشود ، در قسمت profile path مسير زير را وارد مي كنيم :
به اين ترتيب در كامپيوتر pc4 و در شاخه All-profile شاخه اي به نام آن كاربر ساخته مي شود و profile آن كاربر در آنجا ذخيره مي شود.
در تب profile تنظیمات زیر را نیز میتوان انجام داد:
Logon script : در اينجا مي توانيم مسير يك script كه قبلا ساخته شده را وارد كنيم تا هر بار كه كاربر به كامپيوتر logon كرد اين script اجرا شود .
Home folder : زماني كه كاربران قصد ذخيره فايلي را توسط برنامه اي دارند مسيري كه به طور پيش فرض برايشان باز مي شود home folder است . ما ميتوانيم اين مسير را مشخص كنيم اين مسير مي تواند در همين كامپيوتر(E:\Pc4\home-files) و يا در كامپيوتر ديگری در شبكه (\\Pc4 \ home-files ) باشد.
گروهها groups :
گروهها به منظور سهولت در مديريت user account ها ايجاد و استفاده مي شوند .يك گروه مي تواند شامل تعدادي كاربر (user account ) باشد .
گروهها دارای دو نوع هستند :
ü Bailt-in groups :گروههایي هستند كه ويندوز آنها را ساخته و مي توانيم بر حسب نياز از آنها استفاده كنيم . در واقع اين گروههايbuilt-in هستند كه نوع يك user account را از لحاظ تواناییهای مدیریتی مشخص مي كند .
User account ها از لحاظ تواناییهای مدیریتی به دو گروه عمده تقسیم میشوند :
• كاربران معمولي Users : این کاربران فقط اجازه كاربري دارند يعني فقط مي تواند به عنوان يك كاربر از سيستم استفاده كند و هيچ گاه نميتوانند تنظیمات اصلی سیستم را انجام دهند ( برای کاربرانی که کارهای معمولی و روزانه خود را با سیستم انجام میدهند ، این نوع User account ساخته میشود).
• كاربران مدير Administrators : اين كاربران توانايي انجام تمام امور مديريتي سيستم عامل را دارا مي باشند. اين امور مي تواند ساخت user account جديد تنظيم سيستم و... باشد.
ü Local group : گروههايي هستند كه بنا به نياز توسط مدیر ساخته میشوند.
مهمترين گروههاي built-in :
ü Users : کاربرانی که عضو این گروه شوند ، به عنوان کاربر معمولی شناخته میشوند . به طور پيش فرض زماني كه كاربري ساخته میشود، عضو اين گروه مي شود يعني فقط حقوق يك كاربر معمولي را دارد.
ü Administrators : اگر كاربري عضواين گروه شود به عنوان مدیر سیستم شناخته میشود و تمامي حقوق مديريتي را كسب مي كند .
در صورتی که قصد داشته باشیم کاربری را عضو گروهی کنیم و یا عضویت آن را تغییر دهیم ، درproperties آن كاربر وارد تب member of مي شويم :
در اين تب ليستي از گروههايي كه اين كاربر در آنها عضویت دارد نشان داده مي شود . با زدن كليد add مي توانيم گروه ديگري را انتخاب كنيم تا اين كاربر عضو آن شود و با زدن کلید Remove و حذف یک گروه از لیست ، عضویت کاربر در آن گروه لغو میشود .
استفاده از Local group به منظور دسته بندی کاربران :
يكي ديگر از كاربرد گروهها groups دسته بندي كاربران به منظور دادن حقوق و مجوز به آنهاست . به عنوان مثال تصور کنید که 10 كاربر از سيستم استفاده مي كنند و قصد دارید به دلایلی خاص اجازه ورود به درایو D: را از آنها بگیرید( بحث مجوزها در درسهای آینده توضیح داده میشود). به دو شکل میتوانید این کار را انجام دهید ، راه اول اینسن که اجازه ورود به درایو D: را از تک تک کاربران بگیرید ( که امری زمان بر است ) و دومین راه اینست که یک گروه بسازید و تمام کاربران را عضو آن گروه کنید و سپس اجازه ورود به درایو D: را از آن گروه بگیرید. یقینا راه دوم بهینه تر ، سریع تر و راحت تر است و همچنین از آن گروه برای تنظیمات مشابه نیز میتوان استفاده کرد.
براي ساخت يك گروه در كنسول local users & groups وارد قسمت groups ميشويم و از منوي action گزينه new group را انتخاب مي كنيم .
و سپس در قسمت Group name نام گروه و در قسمت Description در صورت تمایل توضیحی در مورد گروه وارد میکنیم .
در این پنجره با زدن کلید Add میتوانیم کاربرانی را برای عضویت در این گروه انتخاب کنیم و با زدن کلید Remove از عضویت در این گروه خارج کنیم.
