پرینترها در شبکه
سیستم عامل ویندوز به منظور صرفه جویی در هزینه و زمان مورد نیاز برای مدیریت هر پرینتر ، امکان به اشتراک گذاری یک یا چند پرینتر را بین کاربران شبکه فراهم آورده است . با استفاده از این سرویس یک یا چند پرینتر طوری در شبکه قرار می گیرند که کاربران شبکه به طور مشترک قادر به استفاده از آنها باشند .
ما در این درس به آموزش چگونگی پیکربندی یک پرینتر در شبکه به طوری که در اختیار تمام کاربران شبکه قرار گرید میپردازیم.
برای این منظور پرینتر را به دو شكل مي توان پيكربندي نمود :
1) Local printer : این نوع پرینتر مستقیما به یکی از کامپیوترهای شبکه (print server) متصل است ( از طريق يك پورت فيزيكي Lpt,com,.. ) و بين كاربران به اشتراك گذاشته میشود.
|
Print server |
|
Printer |
2)Network printer : این نوع پرینتر همانند یکی از كامپيوترهای شبکه به تنهايي به شبكه متصل است و توسط يك كامپيوتر (printer server ) در شبکه كنترل مي شود . اين پرینترها داراي كارت شبكه و آدرس IP هستند ( Hp jetdirect)
Print server : كامپيوتري كه وظيفه مديريت پرینتر را در شبكه به عهده دارد و مي تواند داراي سيستم عاملهاي windows xp و يا windows server 2003 باشد .
• Windows server 2003 print server : توانايي سرويس دهي همزمان به تعداد زيادي كامپيوتر در شبكه را دارا مي باشد . همچنين قابليت سرويس دهي به كامپيوترهاي داراي سيستم عاملهاي غير از ويندوز مانند apple macintosh , unix , novell , را دارد .
• Windows xp print server : تنها قادر است به 10 كامپيوتر در شبكه به طور همزمان سرويس دهي كند و فقط توانايي سرويس دهي به كامپيوتر هاي unix را دارد ( غير از كامپيوترهاي داراي سيستم عامل ويندوز )
Print server بايد داراي حافظه Ram و فضايHard disk زيادي باشد تا بتواند به كامپيوتر هاي ديگر به طور كامل و بدون خطا سرويس دهي كند .
پياده سازي و پيكر بندي local printer :
برای پیکربندی این نوع پرینتر در شبکه ، ابتدا کامپیوتری را به عنوان Print server انتخاب میکنیم و سپس پرینتر را به پورت فیزیکی مخصوص آن (lpt , com ) متصل ميكنيم و تنظیمات زیر را برای نصب و به اشتراک گذاری آن انجام میدهیم:
1) از منوي Start گزينه Printer & faxes را انتخاب مي كنيم .
2) پنجره اي كه باز مي شود حاوي تمام پرینترهایی است كه قبلا روی این Print server پیکربندی شده اند. گزينه Add a printer را انتخاب مي كنيم .
3) پنجره مربوط به پيكر بندي پرینتر باز مي شود، بعد از پنجره Welcome پنجره Local or network printer باز مي شود و گزينه Local printer attached to this computer را انتخاب مي كنيم .
4) در پنجره بعدي (Select aprinter port) بايد پورت فيزيكي كه پرینتر از طريق آن به print server متصل میشود را انتخاب کنیم. (lpt1..3 , com 1..4 )
اگر در این پنجره به جای یک پورت فیزیکی گزينه print to file را انتخاب كنيم ، خروجي فرمان print به جاي پرینتر به يك فایل فرستاده میشود( در ادامه توضیح بیشتری داده خواهد شد).
5) در پنجره (Install printer software) باید درایور پرینتر مورد نظر را مشخص کنیم تا ویندوز از طریق آن پرینتر را آماده کار کند.
6) در پنجره (Name your printer) یک نام برای پرینتر انتخاب میکنیم.
7) پنجره بعدی که (Printer sharing) نام دارد ، یکی از مهمترین تنظیمات مربوط به این پرینتر در شبکه را انجام میدهیم . در این پنجره مشخص میکنیم که آیا این پرینتر در شبکه بین کاربران به اشتراک گذاشته شود یا خیر. در صورت انتخاب قسمت Share name و وارد کردن یک نام برای پرینتر (تا از طریق آن در شبکه و بین کاربران شناسایی شود) این پرینتر بین کاربران شبکه به اشتراک گذاشته میشود.
8) در پنجره (Location and comment) در صورت تمایل نام محل قرار گیری پرینتر و یک سری توضیحات اضافی در مورد پرینتر را وارد میکنیم تا مدیریت آن راحت تر باشد.
9) در آخرین پنجره که (Print test page) نام دارد ، به منظور اطمینان از آمادگی پرینتر برای کار ، یک صفحه آزمایشی توسط پرینتر چاپ میشود.
پياده سازي و پيكر بندي Network interface printer :
در شبكه هاي بزرگ معمولا پرینترها را به صورت Network interface پيكر بندي مي كنند . چون اولا دسترسي به آنها سریعتر انجام مي شود و ثانيا سرعت كار انها از پرینترهایی که با كابل پرینتر به print server متصل هستند بيشتر است چون انتقال اطلاعات از طريق كابل شبكه نسبت به كابل پرینتر بيشتر است .
اکثر تنظیمات این نوع پرینتر با Local printer ، یکسان است و تنها تفاوت آنها در نوع پورتي است كه انتخاب مي كنيم . همانطور كه قبلا ديديم براي Local printer یکی از پورتهای فیزیکی (lpt , com ,usb ) کامپیوتر Print server را انتخاب مي كرديم ولي براي Network printer باید یک پورت مجازی در شبکه بسازیم.
از آنجايي كه ارتباط بين Network interface printer و Print server از طريق شبكه انجام مي شود نه از طریق پورت فیزیکی، باید یک پورت مجازی در شبکه ایجاد کنیم که ارتباط بین پرینتر و Print server را با استفاده از قانون استاندارد ارتباطی شبکه (TCP/IP) فراهم کند.
برای پیکربندی این نوع پرینتر و در پنجره (Select a printer port) به جای انتخاب یک پورت فیزیکی از قسمت (use the following port) ، از قسمت (Create a new port) پورت نوع (Standard TCP/IP Port) را انتخاب میکنیم و با زدن کلید Next وارد پنجره بعدی میشویم.
این پنجره مربوط به انجام تنظیمات TCP/IP این پرینتر در شبکه است. همانطور که گفته شد Network interface printer همانند کامپیوترهایی که در شبکه قرار دارند دارای یک IP است . در این پنجره IP پرینتر مورد نظر که قبلا برای آن مشخص شده و یا نام آن را وارد میکنیم و سپس یک نام برای پورتی که قرار است ارتباط بین پرینتر و Print server را برقرار کند ، وارد میکنیم.( به طور خودکار کلمه “IP” در ابتدای عدد IP پرینتر مورد نظر قرار میگیرد و نام پیش فرض پورت را تشکیل میدهند. در صورت تمایل میتوانیم آن را تغییر دهیم)
بقیه مراحل نصب Network interface printer مانند مراحل نصب Local printer است.
تنظیمات مربوط به کامپیوتر کاربرانی که باید از پرینترهای شبکه (Local printer , Network interface printer) استفاده کنند:
بعد از نصب و پیکر بندی پرینتر در شبکه ، تمام کاربرانی که نیاز دارند از این پرینترها استفاده کنند باید آن را روی کامپیوتر خودشان نصب کنند. در حقیقت هر کاربری که قصد استفاده از یک پرینتر در شبکه را دارد ، باید به آن معرفی شود.
1) در كامپيوتر کاربری كه نياز به استفاده از پرینتر را دارند وارد قسمت Printer and faxes میشویم.
2) روي Add a printer كليك مي كنيم .
3) پنجره مربوط به نصب پرینتر باز میشود ، بعد از پنجره Wellcome در پنجره (Local or network printer) گزینه A network printer or a printer attached to another computer را انتخاب میکنیم .
4) در پنجره بعدی (Specify a printer) باید پرینتری را که در شبکه قرار دارد و ما قصد استفاده از آن را داریم مشخص کنیم. برای مشخص کردن یک پرینتر در شبکه از یکی از سه روش زیر میتوانیم استفاده کنیم:
browse the network :
اين روش تمام پرینترهای شبكه را برای ما نمایش میدهد تا از میان آنها پرینتر مورد نظرمان را انتخاب کنیم.
connect to this printer (UNC) :
در اين روش با استفاده از مسیردهی استاندارد شبکه (UNC) پرینتر مورد نظرمان را انتخاب میکنیم.
connect to printer on the internet (URL) :
مي توانيم به وسيله آدرس url به يك پرینتر از طريق internet متصل شویم .
كامپيوترهاي داراي سيستم عاملهای ویندوز 2000/xp مي توانند از اين 3 روش استفاده كنند . ولي كامپيوترهاي داراي سيستم عاملهای ویندوز nt/95 / 98 فقط قادرند از روشهای unc , browse the network استفاده کنند . و در مورد كامپيوترهاي داراي سيستم عاملهاي قدیمی تر مانند win 3.1 و dos و .... بايد از فرمان زير استفاده كنند .
Net use lptx : \\ server – name \ share – name
Lptx = نام پورتي است كه پرینتر از طریق آن به Print server متصل است .
پس از انتخاب روش اتصال و تنظيم آن يك ايكون پرینتر در صفحه printer &faxes كامپيوتر مورد نظر ساخته مي شود كه در حقيقت نقطه اتصال بين اين كامپيوتر و پرینتری است كه در شبکه به اشتراک گذاشته شده است.از اين پس زماني كه كاربر به نياز به استفاده از پرینتر را داشته باشد سند خود را به پرینتری كه در كامپيوتر خودش ساخته شده مي فرستد و توسط آن به پرینتر اصلی در شبکه فرستاده میشود.
نکاتی در مورد درایور پرینترها در شبکه :
همانطور كه مي دانيم هر كامپيوتري كه نياز به استفاده از پرینتر را داشته باشد ، نیاز به درایور آن پرینتر دارد . در شبکه زمانی که کامپیوترها از پرینتری که روی کامپیوتر دیگری در شبکه نصب شده استفاده میکنند ، درایور مورد نظر با توجه به سیستم عامل کامپیوتر کاربر ، روی کامپیوترش نصب میشود :
اگر سيستم عامل کامپیوتر کاربر ، يكي از سيستم عاملهاي ویندوز 95/98/nt /2000 / xp باشد ، driver به طور اتوماتيك از رويPrint server به طور اتوماتیک Download شده و روی کامپیوتر کاربر نصب میشود.
اگر سيستم عامل كامپيوتر کاربر یکی از سیستم عاملهای linux / unix novell/ و ... باشد ، قادر به Download درایور از روی Print server نبوده و باید به صورت دستی روی کامپیوتر کاربر نصب شود . علاوه بر نصب دستي درایور بايد Print service را هم روي ان نصب كرد .
اتصال به پرینتر از طریق Web Browser :
علاوه بر روشهايي كه براي اتصال به پرینتر گفته شده ، از روش ديگري هم مي توان استفاده نمود . در اين روش نيازي به استفاده از کنسول Printer &faxes نيست و با استفاده از Web browser به پرینتر متصل مي شويم . این روش فقط در كامپيوتر هايي كه داراي سيستم عاملهاي ویندوز xp , 2000 هستند قابل اجرا است .
ابتدا در كامپيوتر مورد نظر بايد سرويس IIS نصب شود . براي نصب اين سرويس از قسمت Add or remove program در Control panel وارد قسمت Add / remove windows component مي شويم با انتخاب اين گزينه در پنجرهاي كه باز مي شود ان را نصب مي كنيم .
بعد از نصب اين سرويس میتوانیم از طريق Web browser با آدزس زير به پرینتر مورد نظر متصل مي شويم .
-namehttp://server-name/printer
در صورتي كه نام پرینتر براي ما مشخص نباشد با آدرس زير تمام پرینترهای متصل به Print server مورد نظر نمايش داده مي شود و مي توانيم پرینتر مورد نظر را انتخاب كنيم.
مديريت printer ها :
بعد از پيكر بندي و به اشتراك گذاري يك يا چند printer نوبت به مديريت آنها ميرسد. تنظیماتی که در زیر به عنوان مدیریت پرینتر نام برده شده اند ، کارآیی و قابلیتهای یک پرینتر را در شبکه هایی که تعداد کاربران آن زیاد است بالا میبرد.
مديريت بهینه پرینتر ها شامل :
1) تعريف و ساخت printer pool
2) تنظيم اولويت ( priority ) بين پرینترها
3) تنظيم (paper trays )
1) تعريف و ساخت printer pool :
قبل از توضیح در مورد Printer Pool ابتدا باید با مفهوم صف یا Queue آشنا شویم.
زمانی که چند کاربر فایلهایشان را به پرینتر میفرستند ، در پرینتر یک صف یا Queue تشکیل میشود و فایلهای فرستاده شده در آن قرار میگیرند تا به نوبت پرینت شوند . در این صف اولین نفری که فایلش را به پرینتر فرستاده باشد ، در ابتدای آن قرار میگیرد و آخرین نفری که فایلش را فرستاده باشد ، در انتهای صف قرار میگیرد .
حال اگر شما فایلی با 160 صفحه را برای پرینت داشته باشید ، آن را به کدام پرینتر میفرستید ؟ به طور قطع به Printer2 چون صف خلوت تری دارد. برای اینکه بفهمید صف کدام پرینتر در شبکه دارای صف خلوت تری است باید مجوز لازم برای این کار را داشته باشید و سپس صف همه پرینترها را مورد بررسی قرار دهید ، که امری زمان بر و در بعضی اوقات غیر ممکن است.
برای رفع این مشکل به کمک قابلیت مدیریتی Printer Pool به این صورت عمل میکنیم که ابتدا یکی از پرینترها را انتخاب میکنیم ( به عنوان پرینتر اصلی) و روی آن Properties میگیریم و وارد تب Ports میشویم :
سپس از قسمت پایین صفحه گزینه Enable printer pooling را فعال میکنیم و تمام پورتهایی که این پرینتر و پرینترهای دیگر شبکه به آنها متصلند را انتخاب میکنیم. سپس تمام کاربران شبکه را موظف میکنیم تا تمام فایلهای مورد نظر برای پرینت را فقط به پرینتر اصلی بفرستند.
از این پس هر زمان که فایلی برای پرینت به پرینتر اصلی فرستاده شود ، به طور خودکار به پرینتری فرستاده میشود که صف خلوتت تری دارد.
2) تنظيم اولويت priority :
اسنادي كه توسط كاربران به يك پرینتر فرستاده مي شوند روي Print server در يك صف (Queue ) ذخيره مي شوند تا يكي يكي به پرینتر فرستاده شوند . در صف زير كاربر U1 ، 50 صفحه كاربر U2 ، 30 صفحه و كاربر U3 ، 150 صفحه را براي پرینت به پرینتر فرستاده اند و در همين زمان كاربر B1 يك فرم قرار داد که تنها 1 صفحه است را براي پرینت به پرینتر میفرستد:
|
Printer |
|
90 U3 |
|
30 U2 |
|
50 U1 |
|
1 B1 |
در اين حالت كاربر B1 بايد تا تمام شدن عملیات پرینت كاربرانی که در صف قرار دارند (170 صفحه) منتظر بماند تا فایلش پرینت شود ، که زمان تقریبا زیادی است .
براي رفع مشكل در چنين مواردي در Printe Server دو پرینتر منطقی تعريف مي كنيم كه هر دو به يك پرینتر فيزيكي اشاره مي كنند. سپس روي يكي از آنها properties مي گيريم و وارد تب Advance مي شويم و در آنجا مقدار Priority را تنظيم مي كنيم. اين مقدار بين 1 تا 99 تنظيم مي شود که برای یکی از پرینترهای منطقی مقدار 99 و برای دیگری مقدار 1 را تنظیم میکنیم.
پرینتر منطقی كه مقدار Priority آن بيشتر باشد ، براي استفاده از پرینتر فيزيكي اولويت دارد .
بعد از مشخص كردن دو پرینتر در Print server ( كه هر دو به يك پرینتر فيزيكي اشاره مي كنند ) در كامپيوتر كاربران هم دو پرینتر تعریف میکنیم یکی به Printer با اولويت پايين تر و يكي به printer با اولويت بالاتر .در اين حالت زماني كه كاربر سند مهمي براي print داشت به printer دوم مي فرستد تا زودتر print شود و اسناد معمولي را printer با اولويت پايين تر .
تنظيم paper tray :
نوعي از پرینترها در بازار موجود هستند كه به جاي يك کشو (Tray) برای قرار گیری کاغذ ، داراي چند كشو(Tray) براي نگهداري سايزهاي مختلف كاغذ(A4 ,A3,…) هستند. در این حالت زمانی که کاربر قصد پرینت گرفتن بوسیله این پرینتر را دارد ، مي تواند اندازه كاغذ مورد نظر خود را انتخاب كند و پرینتر به طور خود كار از كشوي مخصوص كاغذ را برايپرینت بر می دارد .
برای تنظیم این حالت در پرینترها ، از پرینتر Properties گرفته و وارد تب Device settings میشویم و از قسمت From to trat assignment کاغذ مورد نظر هر Tray یا Cassette را مشخص میکنیم.
